Voor de raadsvergadering was in het Bosk op het Gouverneursplein het klimaatgesprek met de 72 inwoners van de binnenstad van Leeuwarden. Onderwerp: de kansen voor het vergroenen van de stad. Wethouder Evert Stellingwerf heette iedereen welkom en moedigde iedereen aan om zijn stem te laten horen en ook te kijken wat men zelf kan doen om de eigen omgeving te vergroenen. Bij deze een verslag van de avond voor wie er niet bij kon zijn.
Hoe groen wil je eigenlijk dat de stad is?
Na de wethouder nam Bruno Doedens, artistiek leider van Bosk, het woord over de schoonheid van het Bosk, het verhaal wat Bosk ons te vertellen heeft en de dilemma’s die Bosk oproept. Door Bosk te ervaren en wat groen met je doet, hoopt Bruno dat inwoners en bezoekers Bosk in hun hart sluiten. Heb het erover, in gesprek met elkaar. Want hittestress en wateroverlast blijven in de binnenstad als we hier samen geen (groene) oplossingen voor vinden.
Gat graven en boom planten – zo makkelijk is het niet
Nico Kelderhuis, Senior beheerder groen en spelen, van de gemeente Leeuwarden legde uit wat er allemaal voor nodig was om de 1200 bomen in de binnenstad van Leeuwarden te krijgen en hoe ze nu onderhouden worden. Hij wilde er liefst 2500 bomen, maar dat waren er voor Bosk echt te veel helaas. Toch zijn bomen in de binnenstad meer dan ooit nodig. “Grote, oude bomen zorgen voor afvoer én opslag van regenwater en kunnen via verdamping belangrijke verkoeling brengen: voor het positieve effect van één joekel van een boom zijn volgens de Bomenstichting tot wel twintig jonge bomen nodig.” Als we in de stad voor de toekomst klimaatbestendig willen inrichten is het planten van bomen nu nodig.
Ook in het publiek klonk het geluid dat meer bomen gewenst zijn. Dat is nog best een uitdaging. “Als we een boom kappen dan vinden mensen er wat van en als we een boom planten ook.” De gemeente wil bomen ook genoeg ruimte geven om ze oud te laten worden. Dan kunnen ze namelijk maximaal bijdragen aan verkoeling en de biodiversiteit. In de stad liggen overal kabels en leidingen. Een goede groeiplaats voor een boom is al snel 80 kubieke meter. Met deze ruimte kan een boom 80 jaar worden. De gemeente heeft al deze geschikte plaatsen in beeld. Maar die plaats kan dan niet ingenomen worden door parkeerplaatsen, fietspaden, rioolbuizen of andere kabels en leidingen. Daarom moeten we keuzes maken.
Wat doet de gemeente om hittestress en wateroverlast tegen te gaan?
Diderick Niehof, Projectleider Klimaatadaptatie, gaf een toelichting op de acties die de gemeente nu en in de toekomst gaat ondernemen om wateroverlast en hittestress tegen te gaan in de binnenstad. Zo worden er nu maatregelen getroffen in de Bagijnesteeg, het Herenwaltje, de Pottenbakkersplaat en de Sint Anthonysteeg. De werkzaamheden aan het vergroenen van het Waagplein gaan eind dit jaar van start. “Waar het kan en mag gaan we vergroenen.”, aldus Diderick. Ondanks het dilemma van de beschikbare ruimte zijn we ons vaak niet bewust van de vele voordelen die een boom met zich meebrengt die moeilijk in geld uit te drukken zijn. In een groene omgeving hebben mensen zoal minder snel last van depressies, groen werkt het helend en mensen kunnen sneller uit het ziekenhuis, het verbetert de concentratie en productiviteit (ook van kinderen). Dit zijn nog maar een paar voordelen. Waar bomen niet kunnen zijn struiken of gevelbeplanting wellicht een optie.
Beestreet: voorbeelden uit de praktijk
Het laatste onderdeel van de avond waren voorbeelden uit de praktijk. Projectleider Eileen Blackmore en binnenstadsmanager Hayo Galema hebben in de stad diverse straten vergroend onder de naam Beestreet. Deze voorbeelden lichten ze toe en gaven ideeën aan bewoners, VVE’ s, wijkpanels en ondernemersverenigingen wat zij kunnen doen aan klimaataanpassing. Een groene omgeving is een plek waar mensen graag zijn. Onderzoek blijkt uit dat mensen langer in een groene omgeving verblijven, ze zich er prettig voelen en dit weer meer kansen voor ondernemers met zich meebrengt. De binnenstad heeft wat dat betreft al een hele ontwikkeling meegemaakt. Van ‘voor de deur parkeren’ naar mooie stad waar je graag bent met plezier naartoe gaat.
Beestreet is begonnen in de Oosterstraat. De projectgroep bestaat uit groenexpertise van de gemeente, lokale ondernemers, Eileen voor design, een hovenier voor groenondersteuning en Hayo voor de verbinding met de ondernemers. Inmiddels zijn er ook acties uitgevoerd in het Ruiterskwartier en het Zaailand. Daar merkte Hayo op dat het een stuk lastiger is om te vergroenen. “Er zijn daar weer andere mensen met een belang in de openbare ruimte, zoals vve, winkelhuurders, extra verkeer, maar we blijven volhouden. Het is een proces van de ‘lange adem’, maar uiteindelijk blijft het groen en denken mensen er zelf om. Ook zijn handhaving en de ogen en oren in de buurt essentieel voor het netjes houden van groen in de buurt. Beestreet is ook een proeftuin voor regenwateropvang.
Aanwezigen konden aan iedere spreker vragen stellen. Daar werd ook goed gebruik van gemaakt. Na de presentaties was er gelegenheid om na te praten en meer informatie te vragen.
