Wespen in Leeuwarden
De meeste mensen vinden wespen vervelend, maar ze zijn eigenlijk heel interessant. Hieronder lees je meer over de rol van de wesp in de natuur. Je ontdekt dat er soorten zijn waar je geen last van hebt en dat de bekende limonadewespen het grootste deel van het jaar geen interesse hebben in je biertje, ijsje of taartje. Daarnaast vind je informatie over het gemeentelijk beleid, hoe je wespennesten in de openbare ruimte kunt melden, en tips om overlast in je eigen tuin te beperken.
Even kennismaken
Hommels, bijen, wespen en mieren behoren tot de vliesvleugeligen. Ze hebben vier vleugels (sommige soorten niet) en een smalle taille, wat de term “wespentaille” verklaart. Deze insecten doorlopen drie stadia: ei, larve en pop voordat ze volwassen worden.
Wespen hebben verschillende levenswijzen: sommige leven alleen (solitaire wespen), andere in groepen (sociale wespen). Er zijn ook soorten die hun eitjes in andere dieren leggen (parasitaire wespen) of in planten (galwespen). Daarnaast zijn er vegetariërs onder de wespen, zoals blad- en houtwespen.
Wespen leven tussen de 12 en 22 dagen, terwijl een koningin tot ongeveer een jaar oud kan worden. Een wespennest wordt slechts één jaar gebruikt.
De nut van een wesp
Misschien ben je de wesp liever kwijt dan rijk, maar wist je dat dit fascinerende beestje ook heel nuttig is?
- Tijdens hun zoektocht naar nectar bestuiven ze allerlei planten.
- Doordat ze muggen, vliegen, dazen en bladluizen eten, helpen ze plagen te voorkomen.
- Ze knagen stukjes van dode dieren zoals muizen en vogels. Zo helpen ze met opruimen en gaan ze de verspreiding van ziektekiemen tegen.
- Wespen zijn ook voedsel voor andere dieren.
- Wespen worden ingezet in de landbouw om gewassen te beschermen.
- Stoffen uit wespengif kunnen we gebruiken voor het maken van medicijnen.
Waarom hebben we last van wespen?
Wespen leven slechts één seizoen, behalve de koningin. Na bevruchting in de zomer overwintert ze op een beschutte plek. In het voorjaar bouwt ze een nest en legt haar eitjes. De uit deze eitjes gekomen wespen helpen bij het voeden van de larven, die een zoete afscheiding produceren. In augustus verpoppen de larven, waardoor de verzorgende wespen geen zoete beloning meer krijgen. De wespen gaan dan op zoek naar suikerbronnen zoals terrassen en tuinen. Tegen eind september, begin oktober, nemen het aantal wespen en de overlast snel af.
Wat doet de gemeente?
Het beleid van de gemeente Leeuwarden is om wespennesten alleen te verwijderen als ze een gevaar vormen voor de openbare veiligheid, zoals bij speeltuinen of zwemstrandjes. Op andere plekken laten we de nesten zitten, omdat wespen een belangrijke rol spelen in de natuur en hun aanwezigheid bijdraagt aan de biodiversiteit, ook al is dat soms ongemakkelijk voor mensen.
Aziatische hoornaar.
Een uitzondering wordt gemaakt voor nesten van de Aziatische hoornaar. Omdat deze soort hier niet thuishoort en schadelijk kan zijn voor het ecosysteem, worden gevonden nesten, waar mogelijk, verwijderd.
De Aziatische hoornaar is met zijn 1,7 – 3,2 cm groter dan de gewone wesp, maar iets kleiner dan de Europese hoornaar, waarmee hij vaak verward wordt. Let op de poten en het achterlijf: de Aziatische hoornaar heeft zwarte poten met gele uiteinden en een overwegend zwart achterlijf met een geeloranje band. De Europese hoornaar heeft rode poten en een voornamelijk geel achterlijf.
Wat kan je zelf doen?
- Last van een wespennest op eigen terrein? De eigenaar kan zelf een bestrijder inschakelen om het nest te weg te halen.
- Zorgt een nest in de openbare ruimte voor een onveilige situatie of gaat het om de Aziatische hoornaar? Doe dan een melding bij de gemeente.
- Je kunt je buurtgenoten waarschuwen met een briefje in de bus of een bericht in de buurtapp.
Overlast voorkomen
Tips om minder last te hebben van wespen:
- Vermijd het dragen van zoete geuren en kies voor neutrale kleding in plaats van felle bloemenkleuren.
- Laat geen etensresten liggen en sluit prullenbakken goed af.
- Dek glazen af met een deksel of wat folie.
- Plaats limonadevallen of rijp fruit aan de randen van de tuin om wespen weg te lokken.
- Gebruik geuren in de tuin waar wespen niet van houden, zoals wierook, citrusvruchten met kruidnagels, of azijn met kruidnagels.
- Sla niet naar wespen, maar blijf rustig. De geur van een dode wesp kan andere wespen agressiever maken.
Wat doe je bij een wespensteek?
Soms is een wespensteek gevaarlijk. Kom direct in actie in de volgende gevallen:
- Bij een steek in de mond of keel: Bel direct 112. Laat het slachtoffer ondertussen op een ijsblokje zuigen om de zwelling tegen te gaan.
- Bij een allergische reactie: Bel direct 112 bij allergische verschijnselen na een wespensteek. Denk daarbij aan hevige benauwdheid, shockverschijnselen of een zwelling in de hals.
In overige gevallen:
- Verwijder eventuele ringen bij een steek in je vinger.
- Koel de steekplek met een nat kompres of een coldpack.
- Gebruik indien nodig een zalf tegen huidirritatie of insectenbeten.
- Als de plek waar je bent gestoken erg opzwelt, neem dan contact op met je huisarts.