Bomen aanplant en onderhoud
De gemeente Leeuwarden onderhoudt 61.000 bomen en 325 hectare bos in de openbare ruimte. We onderhouden, kappen, vervangen en planten bomen aan. In totaal zijn er in de gehele gemeente zo’n 176.000 bomen te vinden met een zogenaamde kroonbedekking van 1270 hectare. Al die bomen samen, leggen jaarlijks bijna 8.000 ton CO2 vast, binden 62.000 kilo aan luchtverontreiniging en voeren per jaar ruim 240.000 m3 water af.
Boombeheer
De bomen die in beheer zijn bij Gemeente Leeuwarden, worden nauwkeurig bijgehouden via een slim beheerssysteem. Dit systeem bevat alle belangrijke informatie over de bomen, zoals soort, leeftijd, grootte, groeiplaats, conditie etc. Om deze informatie actueel te houden komen we eens per drie jaar langs bij elke boom in ons beheer voor een inspectie.
De Buitendienst voert deze inspecties uit. Tijdens deze inspectie wordt ook bepaald wat voor onderhoud er nodig is. Als blijkt dat het niet goed gaat met de boom wordt het een attentieboom en wordt de boom jaarlijks in plaats van driejaarlijks geïnspecteerd. Als de inspecties gereed zijn worden deze geanalyseerd en wordt het onderhoud bepaald. Dit gaat vervolgens in uitvoering. Na het uitvoeren van werkzaamheden aan een boom, zoals snoeien, wordt altijd de kwaliteit gecontroleerd. Zo weten we als gemeente zeker dat we ons boombestand op de juiste manier beheren.
Wat heeft een boom nodig om te groeien?
De voorwaarden om een boom goed te laten groeien zijn een doorwortelbare grond, zuurstof, bodemleven, vocht en voeding
Monumentale bomen
Een waardevolle boom is minimaal 40 jaar oud, bomen van 80 jaar of ouder zijn monumentaal.
Benieuwd welke bomen monumentaal zijn?
Boom voordragen
Wil jij een bijzondere boom voordragen als monumentaal? Neem dan contact op met de gemeente. Een deskundige beoordeelt of de boom in aanmerking komt.
I-Tree: Wat leveren bomen op?
Bomen leveren een belangrijke bijdrage aan een gezond leefklimaat. Dat weten we al langer, maar sinds een aantal jaar kan ook inzichtelijk gemaakt worden hoeveel een boom “waard” is. Dit kan met I-Tree, een tool die het mogelijk maakt om precies uit te rekenen hoeveel co-2 een boom opneemt, hoeveel water er wordt afgevangen en opgenomen en hoeveel fijnstof de boom uit de lucht haalt. De tool helpt dus om inzicht te verkrijgen in wat de bomen in een gebied “opleveren”. Hiermee kan doelgericht worden aangeplant. Is er hittestress? Dan kiezen we boomsoorten die goed hittestress tegengaan. Of is er een gebied met relatief veel schadelijke fijnstof? Dan worden er soorten gekozen die schadelijke stoffen goed kunnen binden. Er wordt dus actief ingezet om de voordelen van de bomen te laten helpen in het oplossen van problemen.
Kappen particuliere boom
Als gemeente willen we zoveel mogelijk bomen en groen behouden, ook als het om bomen van inwoners gaat. Maar soms wil iemand één of meerdere bomen kappen. Daarvoor gelden regels.
Oudste boom van Leeuwarden
Op een open terrein naast de Westerkerk staat de oudste boom van Leeuwarden.
De bruine beuk aan de rand van het schoolplein van OBJS De Oldenije is eeuwenoud.
Helaas wordt de boom geteisterd door dikrandtonnerzwam. Tot 1869 hoorden de bruine beuk en omgeving bij de tuin van het voorname huis Raadhuisplein 21. Een privébrug over het toen nog niet gedempte deel van de oudste stadsgracht (nu Sint Anthonystraat) verbond dit terrein met de rest van de tuin. Vlakbij staat een andere beeldbepalende boom, een (valse) acacia.
Veelgestelde vragen
Een boom neemt het licht voor mijn zonnepanelen weg. Kunnen jullie deze weghalen?
De gemeente juicht het plaatsen van zonnepanelen toe. Maar het wegnemen van licht door bomen is geen reden om te snoeien of te kappen. Houd bij plaatsing van zonnepanelen dus altijd rekening met bestaande bomen en dat deze mogelijk nog kunnen groeien.
Heb ik een vergunning nodig om bomen te kappen op mijn terrein?
Voor het kappen van maximaal 9 bomen heb je geen vergunning nodig.
Voor het kappen van 10 of meer bomen heb je wel een vergunning nodig. Het gaat daarbij om bomen die op 1,30 meter hoogte een stamdoorsnede hebben van 20 cm of meer. Kleinere bomen tellen niet mee.
Als je een vergunning nodig hebt, dan geldt ook een herplantplicht van 110%. Dit betekent dat wanneer je 10 bomen kapt je, in overleg met de gemeente, verplicht bent er 11 terug te planten. Als herplant niet (of alleen deels) mogelijk is betaal je een compensatiebedrag van € 500,- per boom. Dat bedrag wordt in het Compensatiefonds groen gestort. Hieruit betalen we onder andere nieuwe aanplant van bomen.
Lees alles over de regels en plichten rondom het kappen van bomen op de site van gemeente Leeuwarden.
Hoe draag ik een boom voor als waardevolle of monumentale boom?
Een waardevolle boom is minimaal 40 jaar oud, een monumentale boom is 80 jaar of ouder. De gemeente houdt zelf een lijst bij, met daarop alle waardevolle en monumentale bomen in de gemeente. Hierop staan ook bomen die onder particulier beheer vallen. In totaal gaat het om ruim 2.000 bomen. Bekijk hier de lijst.
Wil jij een bijzondere boom voordragen voor deze lijst? Neem dan contact op met de gemeente. Een deskundige beoordeelt dan of de boom in aanmerking komt voor plaatsing op de lijst.
Ik heb last van een boom. Kunnen jullie deze weghalen?
Uitgangspunt van de gemeente is dat gezonde bomen niet gekapt worden. Bladval, vallende vruchten/zaden/pluizen en schaduw door bomen kunnen inderdaad vervelend zijn. Maar bomen zijn van groot belang voor een goede waterafvoer en -opslag, het filteren van de lucht, verkoeling tijdens hete dagen en ze voorzien allerlei dieren van voedsel, beschutting en nestgelegenheid. Die voordelen van bomen vinden we als gemeente belangrijker. Daarom halen we niet zomaar een boom weg als iemand daar last van heeft.
Is er een wandelroute die ik kan lopen om mooie bomen te bekijken?
Ja, die is er. Recent is een folder gemaakt met routes waarop veel monumentale bomen te vinden zijn. Deze folder heet ‘Monumentaal Groen in en rond de Leeuwarder binnenstad.’